Quốc gia dân tộc – Wikipedia tiếng Việt

Quốc gia dân tộc (tiếng Anh: Nation-state hay Country) là một quốc gia tồn tại để đại diện chủ quyền cho một dân tộc. Quốc gia dân tộc không chỉ là một thực thể chính trị và địa lý; nó còn là một thực thể về văn hóa và dân tộc; bản thân thuật ngữ quốc gia dân tộc đã hàm ý hai yêu tố này phải đồng thời có mặt cùng với nhau và chính điều đó làm nên điểm khác biệt rõ rệt giữa một quốc gia dân tộc với những quốc gia tiền dân tộc và phi dân tộc trước nó. Và, tất cả những công dân trong một quốc gia dân tộc đúng nghĩa phải có chung ngôn ngữ, văn hóa và nhiều giá trị khác, trên thực tế là điều này khó xảy ra do nhiều biến động của lịch sử. Một thế giới của các quốc gia dân tộc cũng có nghĩa là trong đó, mỗi dân tộc đều có quyền tự quyết và quyền tự trị, hai điều đó chính hạt nhân cơ bản của hệ tư tưởng của chủ nghĩa dân tộc.

Trong tiếng Anh, do sự mơ hồ của thuật ngữ state (nó vừa có nghĩa là một quốc gia, vừa có nghĩa là một tiểu bang của Hoa Kỳ), thuật ngữ “quốc gia dân tộc” – nation-state thường được dùng để chỉ bất kỳ quốc gia có chủ quyền nào, bất chấp việc đường biên giới của nó có trùng khớp với đường biên giới về dân tộc và văn hóa hay không. Việc gọi tên này có mục đích phân biệt giữa một quốc gia độc lập có chủ quyền với một thực thể là thành viên của một quốc gia liên bang (ví dụ một tiểu bang của Hoa Kỳ hay một nước Cộng hòa nằm trong Liên bang Nga).

Các vương quốc dân tộc nổi bật[sửa|sửa mã nguồn]

Trong một số ít trường hợp, biên giới của những vương quốc dân tộc gần như trùng khớp với đường ” biên giới ” về mặt chủng tộc và chính trị. Cụ thể là trong những trường hợp này, sự di cư và nhập cư hiếm xảy ra, thế cho nên số lượng dân cư không sống ở vương quốc dân tộc ” gốc ” của mình khá ít .

Một số ví dụ về các quốc gia dân tộc hiện nay:

Khái niệm về một vương quốc dân tộc thống nhất cũng lan rộng ra cho 1 số ít vương quốc đa dân tộc, đa ngôn ngữ. Ví dụ như Ấn Độ sau khi giành được độc lập năm 1947. Một ví dụ khác, Thụy Sĩ thực ra là một liên bang giữa những châu và có 4 ngôn từ chính thức, nó cũng có đặc trưng dân tộc ” Thuỵ Sĩ “, một lịch sử dân tộc riêng của dân tộc, và một anh hùng dân tộc, Wilhelm Tell. [ 2 ]Việc những đường biên giới về chính trị không trùng khớp với những đường biên giới về sắc tộc và văn hóa truyền thống là nguyên do của vô số cuộc xung đột trong lịch sử dân tộc. Ví dụ, tỉnh Hatay của Syria đã được chuyển cho Thổ Nhĩ Kỳ sau khi đa số dân cư ở đây – những người gốc Thổ – lên án về sự ngược đãi của người Syria. Một ví dụ khác là về yếu tố người Kurd : chủ quyền lãnh thổ quê nhà họ nằm trên ba vương quốc : Iran, Iraq và Thổ Nhĩ Kỳ. Và tất yếu, đã có rất nhiều trào lưu của người Kurd nổ ra để chống lại sự ngược đãi của chính quyền sở tại Iraq và Thổ, thậm chí còn tiến xa hơn là xây dựng một vương quốc Kurd độc lập. Một trong số đó là cuộc đấu tranh giành độc lập bằng quân sự chiến lược lẫn chính trị, ngoại giao của Đảng Công nhân người Kurd so với chính quyền sở tại Thổ Nhĩ Kỳ, lê dài từ năm 1984 tới nay .

Bỉ là một ví dụ cổ điển về một “quốc gia dân tộc” không rõ ràng. Nó được thành lập dựa trên sự li khai của các tỉnh phía Nam của Vương quốc Liên hiệp Hà Lan vào năm 1830 và được bảo đảm độc lập, chủ quyền thông qua Hiệp ước Luân Đôn 1839. Tuy nhiên, phía Bắc và Đông Bắc của Bỉ, cụ thể là vùng Flander cư dân sử dụng tiếng Đức và ở đây có phong trào li khai Vlaams Belang phát triển rất mạnh. Còn người dân vùng Wallonia ở phía Nam dùng tiếng Pháp, đúng hơn đây là khu vực có đặc trưng riêng biệt về ngôn ngữ và theo chủ nghĩa địa phương. Ngoài các phong trào ly khai, ở Bỉ cũng có những nhóm người Bỉ theo chủ nghĩa dân tộc, chủ trương giữ vững sự thống nhất và cũng có những nhóm theo thuyết Đại Hà Lan. Trong lãnh thổ Bỉ cũng có một cộng động người Bỉ nói tiếng Đức sống trong một vùng lãnh thổ sáp nhập từ Phổ năm 1920, vùng này bị nước Đức phát xít thu hồi trong giai đoạn 1940-44.

Quốc gia Đan Mạch phần đông chỉ gồm có dân tộc Đan Mạch, số dân của những hội đồng sắc tộc thiểu số chiếm tỉ lệ rất nhỏ. Tuy nhiên nó lại thực thi chủ quyền lãnh thổ ở Đảo Faroe và Greenland .Mặc dù Trung Quốc có tới hơn 55 dân tộc thiểu số và công nhận dân tộc Hán là dân tộc ” đa phần “, những khái niệm ” Dân tộc Trung Quốc ” cũng được dùng khá thoáng rộng .

Dân tộc thiểu số và chủ quyền lãnh thổ nhờ vào[sửa|sửa mã nguồn]

Một nhóm dân tộc sống chung với dân tộc ” chính ” trong một vương quốc dân tộc được gọi là dân tộc thiểu số. Một số vương quốc dân tộc có dân tộc thiểu số của những vương quốc xung quanh mình và ngược lại, ví dụ trong chủ quyền lãnh thổ Hungary có 1 số ít nhóm dân cư người Slovakia và trong chủ quyền lãnh thổ Slovakia có 1 số ít nhóm dân cư người Magyar ( đồng tộc với người Hungary ) .Dân tộc thiểu số không nên bị nhầm lẫn với những dân tộc tha hương, thường Open ở những khu vực xa với biên giới của những vương quốc. Các dân tộc tha hương ngày này có nguồn gốc từ việc di cư và nhập cư, ví dụ những dân tộc tha hương người Ái Nhĩ Lan .Việc nắm quyền trấn áp những chủ quyền lãnh thổ phụ thuộc vào có tác động ảnh hưởng đến thực trạng và vị thế của một vương quốc dân tộc. Một vương quốc có những thuộc địa to lớn và có nhiều sắc dân sinh sống trên những thuộc địa đó thì không hề nào là một vương quốc chỉ gồm một dân tộc. Tuy nhiên, trong hầu hết những trường hợp thì những thuộc địa và chủ quyền lãnh thổ phụ thuộc không được xem như thể một phần của mẫu quốc. Một số vương quốc châu Âu như Đan Mạch có 1 số ít chủ quyền lãnh thổ phụ thuộc vào nằm tại châu Âu .

Nguồn gốc và lịch sử dân tộc[sửa|sửa mã nguồn]

Nguồn gốc và lịch sử vẻ vang thời kỳ đầu của vương quốc dân tộc vẫn còn là một điều gây tranh cãi. Vấn đề chính ở đây là : vương quốc có trước hay dân tộc có trước ? Đối với những người theo chủ nghĩa dân tộc, tất yếu câu vấn đáp chính là dân tộc có trước, và những trào lưu theo chủ nghĩa dân tộc luôn tôn vinh nhu yếu về chủ quyền lãnh thổ hợp pháp của dân tộc mình ; rõ ràng một vương quốc dân tộc là cái mà họ yên cầu. Một số ” học thuyết tân tiến ” của chủ nghĩa dân tộc cho rằng tính dân tộc phần lớn là mẫu sản phẩm của chủ trương của Nhà nước : như nhau và văn minh hóa một vương quốc đã sống sót trước đó. Và hầu hết học thuyết cho rằng vương quốc dân tộc là một hiện tượng kỳ lạ của châu Âu thế kỷ XIX, được thôi thúc bởi việc xóa mù chữ, phổ cập giáo dục và tiếp thị quảng cáo đại chúng. Tuy nhiên những nhà sử học cũng quan tâm tới việc hình thành và nổi lên vào thời hạn trước đó của 1 số ít vương quốc tương đối thống nhất về chủ quyền lãnh thổ, hành chính và tương đối như nhau về dân tộc và văn hóa truyền thống, ví dụ Bồ Đào Nha và Hà Lan .Trong trường hợp của Pháp, theo Eric Hobsbawm, vương quốc Pháp sinh ra trước dân tộc Pháp. Hobsbawm cho rằng vương quốc Pháp hình thành nên dân tộc Pháp ( chứ không phải chủ nghĩa dân tộc Pháp nở rộ vào cuối thế kỷ XIX vào thời của vụ Dreyfus ). Cụ thể là vào thời gian Cách mạng tư sản Pháp năm 1789, chỉ có 50% sô dân Pháp tạm xem là biết nói ” tiếng Pháp “, và chỉ có 12-13 % nói được lưu loát ( theo Hobsbawm ) ( chú ý quan tâm là trong thời kỳ diễn ra Sự thống nhất nước Ý ( 1859 – 1870 ) thì tỉ lệ người biết nói ” tiếng Ý ” còn tệ hơn ). Nhưng sau đó, nước Pháp bắt triển khai sự thống nhất của ngôn từ và những tiếng lóng, giọng điệu, độc lạ ngôn từ … của từng địa phương được hòa nhập lại và tạo thành tiếng Pháp. Và cùng với sự sinh ra và thông dụng của chính sách nghĩa vụ và trách nhiệm quân sự chiến lược và việc nền Cộng hòa Thứ ba ( 1871 – 1940 ) phát hành laws on public instruction ( thập niên 1880 ), tính đặc trưng và giống hệt của dân tộc Pháp được thực thi và hình thành từ đó .Học giả Benedict Anderson thì cho rằng dân tộc là một ” hội đồng tưởng tượng ” ( trong đó những thành viên chưa chắc biết lẫn nhau ), và nguyên do của sự bùng nổ của chủ nghĩa dân tộc và việc thực thi một ” hội đồng tưởng tượng ” như vậy là hiệu quả của việc the reduction of privileged access to particular script languages ( e. g. Latin ), trào lưu khởi nghĩa lật đổ vương quyền và thần quyền, sự phổ cập của ngành in trong mạng lưới hệ thống của chủ nghĩa tư bản. Học thuyết ” state-driven ” của nguồn gốc của vương quốc dân tộc có khuynh hướng nhấn mạnh vấn đề 1 số ít vương quốc như Anh và Pháp. Các vương quốc trên tăng trưởng từ một số ít vùng địa phương, sau đó hình thành ý thức về dân tộc và đặc tính của dân tộc mình. Cả hai xâm lấn những vùng đất ngoại biên ( xứ Wales, Brittany, Aquitaine, Occitania ) ; chủ nghĩa địa phương lại hồi sinh một chút ít vào thế kỷ XIX và dẫn đến sự hình thành của trào lưu tự trị vào thế kỷ XX .Một số vương quốc dân tộc như Đức và Ý hình thành do hiệu quả của những trào lưu chỉ huy bởi những người theo chủ nghĩa dân tộc vào thế kỷ XIX. Trong cả hai trường hợp, chủ quyền lãnh thổ của chúng từng bị san sẻ bởi rất nhiều vương quốc khác nhau, trong đó có những vương quốc có chủ quyền lãnh thổ rất nhỏ. Ý thức về dân tộc và sự thống nhất mở màn với những trào lưu mang đặc thù văn hóa truyền thống ( ví dụ Phong trào Völkisch ở Đức ), nhưng sau đó nhanh gọn gây được nhiều tác động ảnh hưởng lớn về chính trị. Trong những trường hợp đó, tình cảm dân tộc và những trào lưu của chủ nghĩa dân tộc đã tạo một nền tảng cho việc thống nhất nước Đức và nước Ý .

Các sử gia như Hans Kohn, Liah Greenfeld, Philip White và nhiều người khác phân loại các quốc gia như Đức và Ý – nơi sự thống nhất về văn hóa diễn ra trước sự thống nhất về lãnh thổ – là những ethnic nation hay ethnic nationality. Trong khi đó các quốc gia dạng state-driven (Anh, Pháp, Trung Quốc) khi thống nhất lại có xu hướng duy trì và phát triển những xã hội đa dân tộc và hình thành một truyền thống về civic nation hay cộng đồng sắc tộc theo lãnh thổ.[3][4][5]

Ý tưởng về một vương quốc dân tộc thường song song với sự hình thành và trỗi dậy của mạng lưới hệ thống những vương quốc thời cận đại, đơn cử là mạng lưới hệ thống những vương quốc châu Âu xác lập sau Hòa ước Westphalia năm 1648 ( gọi là Trật tự Westphalia ). Sự cân đối quyền lực tối cao trong quan hệ quốc tế tiêu biểu vượt trội cho mạng lưới hệ thống đó, nhờ vào vào hiệu suất cao dựa trên những thực thể độc lập được định nghĩa rõ ràng và được điều hành quản lý bởi một cách tập trung chuyên sâu, mặc kệ nó là một đế quốc hay một vương quốc dân tộc, trong đó mỗi thực thể thừa nhận độc lập và chủ quyền lãnh thổ chủ quyền lãnh thổ của những thực thể khác. Trật tự Westphalia không tạo ra những vương quốc dân tộc, nhưng những vương quốc dân tộc lại xem đó như là tiêu chuẩn cho những vương quốc cấu thành ( trong trường hợp như không có bất kỳ chủ quyền lãnh thổ tranh chấp nào ) .

Các quốc gia dân tộc nhận được một nền móng (về mặt triết học) vững chắc từ thời kỳ của chủ nghĩa lãng mạn, ban đầu là biểu hiện “tự nhiên” của những cá nhân (chủ nghĩa dân tộc lãng mạn – xem aun niệm về Volk của Fichte, quan niệm mà về sau Ernest Renan đã phản bác). Tầm quan trọng ngày càng tăng lên của dân tộc và nguồn gốc chủng tộc vào thế kỷ XIX đã dẫn đến sự tái định nghĩa về thuật ngữ “quốc gia dân tộc”[5]. Chủ nghĩa phân biệt chủng tộc trong thuyết của Boulainvilliers vốn đã phản dân tộc và chống lại chủ nghĩa yêu nước, bắt đầu kết hợp với chủ nghĩa thực dân, chủ nghĩa đế quốc và “chủ nghĩa đế quốc lục địa”, thể hiện rõ nét nhất trong phong trào Liên Đức và phong trào Liên Xlavơ[6]. Mối liên hệ giữa chủ nghĩa phân biệt chủng tộc và chủ nghĩa ethnic nationalism đạt đỉnh cao nhất dưới dạng chủ nghĩa phát xít và phong trào Nazi vào đầu thế kỷ XX. Sự kết hợp đặc trưng giữa “dân tộc” và “quốc gia” thể hiện trong những thuật ngữ như “Völkische Staat” và được thực thi trong các bộ luật như luật Nuremberg vào năm 1935, khiến cho các quốc gia phát xít như Đức Quốc xã mang tính chất khác hẳn với các quốc gia dân tộc không theo chủ nghĩa phát xít. Rõ ràng, các dân tộc thiểu số không phải là thành phân của các Volk không có bất cứ vai trò và địa vị gì trong một “quốc gia” như vậy. Ở Đức, người Do Thái lẫn người La Mã không được xem là một phần của Volk và họ bị các phần tử Nazi thanh trừng dã man. Tuy nhiên bộ luật quốc tịch Đức xem “German” là nền tảng của tổ tiên các tộc German, loại trừ tất cả các dân tộc không phải German ra khỏi Volk.

Gần đây, việc những vương quốc dân tộc công bố về chủ quyền lãnh thổ tuyệt đối về chủ quyền lãnh thổ của mình đang bị chỉ trích kinh hoàng [ 5 ]. Một mạng lưới hệ thống chính trị toàn thế giới dựa trên luật quốc tế và sự Open của những liên minh và những khối mang đặc thù siêu quốc gia đã tạo nên một đặc trưng của thời kỳ hậu cuộc chiến tranh lạnh. Các tác nhân phi vương quốc, ví dụ như những tập đoàn lớn đa vương quốc và những tổ chức triển khai phi chính phủ được xem là đang xói mòn mạng lưới hệ thống chính trị và kinh tế tài chính của những vương quốc dân tộc, và từ đó dẫn đến sự biến mất của chúng .

Các vương quốc tiền dân tộc[sửa|sửa mã nguồn]

Ở châu Âu vào thế kỷ XVIII, các quốc gia phi dân tộc điển hình thường là các đế quốc đa dân tộc (ví dụ Đế quốc Nga, Đế quốc Pháp, Đế quốc Anh, Đế quốc Áo-Hung và Đế quốc Ottoman) và là một số quốc gia nhỏ có quy mô “dưới” một dân tộc. Về trường hợp một đế quốc, thông thường nó theo chế độ quân chủ, người lãnh đạo có thể là một vị vua (Anh), Hoàng đế (Pháp) hay Sultan Hồi giáo (Ottoman). Và tất nhiên, thành phần dân cư của đế quốc rất đa dạng về dân tộc và ngôn ngữ. Nhưng trong số đó chỉ có một cộng đồng dân tộc nắm địa vị thống trị, và thuồng ngôn ngữ của dân tộc thống trị là ngôn ngữ chính thức của đế quốc, các thành viên trong hoàng tộc cũng thường thuộc dân tộc thống trị này. Lãnh thổ của các đế quốc cũng không chỉ nằm giới hạn trong phạm vi châu Âu, có một số đế quốc có lãnh thổ trải rộng khắp trên nhiều châu lục khác nhau (vd: Ottoman, Anh,…) Ở trường hợp thứ hai, một số quốc gia nhỏ ở châu Âu có thể có thành phần dân tộc không quá phức tạp, nhưng cũng là những nước quân chủ, được thống trị bởi một gia đình vương tộc. Lãnh thổ của chúng có thể thay đổi bằng việc kết thông gia giữa các vương tộc với nhau, qua đó lãnh thổ các quốc gia này hợp nhất với nhau hoặc mở rộng thêm. Ở một vài khu vực của châu Âu, ví dụ Đức, một số “quốc gia” nhỏ cũng tồn tại. Các “quốc gia” này có hệ thống chính quyền, luật pháp riêng biệt được các nước lân bang công nhận về mặt độc lập, chủ quyền. Người đứng đầu không nhất thiết là “vua”, mà có thể là một Công tước hay một giám mục,… Và vì chúng quá nhỏ, nhiều khi văn hóa và ngôn ngữ của các “quốc gia” này hoàn toàn giống như các nước lân bang.

Một vài vương quốc trong số này bị những trào lưu dân tộc chủ nghĩa lật đổ vào thế kỷ XIX. Một số vương quốc dân tộc như Anh và Pháp thì lại vững mạnh lên trải qua việc sáp nhập một vài trong số này, or chiefdoms earlier in history. Các tư tưởng tự do như mậu dịch tự do đóng một vai trò quan trọng trong việc thống nhất nước Đức, tiền đề là sự xây dựng Đồng minh thuế quan Zollverein. Và những cuộc cuộc chiến tranh Áo-Phổ ( 1864 ) và cuộc chiến tranh Pháp-Phổ ( 1870 ) quyết định hành động sự thống nhất trọn vẹn. Các đế quốc khác, như Đế quốc Áo-Hung và Đế quốc Ottoman tan rã sau Chiến tranh thế giới thứ nhất, còn Đế quốc Nga thì trở thành Liên bang Xô Viết vào năm 1922 sau một cuộc nội chiến đẫm máu lê dài 3 năm .Một số vương quốc nhỏ sống sót đến thời nay : Liechtenstein, Andorra, Monaco, Cộng hòa San Marino. Vatican thì không tính, mặc dầu trước đây từng có một nước Giáo hoàng. Lãnh thổ và thực trạng chủ quyền lãnh thổ hiện có là nhờ vào Hiệp ước Lateran ký với Ý vào năm 1929 .

Các đặc thù của một vương quốc dân tộc[sửa|sửa mã nguồn]

Các vương quốc dân tộc có nhiều đặc trưng riêng không liên quan gì đến nhau so với những vương quốc tiền dân tộc. Đầu tiên, quan điểm về chủ quyền lãnh thổ của họ khác hẳn với những ” vương quốc ” do những dòng tộc vương triều thống trị trước đó : chủ quyền lãnh thổ của quốc gia là thiêng liêng và không hề chuyển dời được, dù là một tấc đất. Không dân tộc nào muốn vương quốc mình sáp nhập hay chuyển giao chủ quyền lãnh thổ vì những nguyên do như ” công chúa nước mình kết hôn với một hoàng tử nước khác “. Đường biên giới của vương quốc dân tộc cũng khác, nó dựa trên diện tích quy hoạnh và vị trí sinh sống của những cộng đồng cư dân của những dân tộc, mặc dầu nhiều lúc biên giới của những vương quốc dân tộc cũng dựa theo những đường biên giới tự nhiên như sông, núi ( ví dụ như dãy Pyrenee là biên giới giữa Pháp và Tây Ban Nha, một đoạn sông Danube tạo ra sự đường biên giới giữa Bulgaria, România, Ukraina và Moldavia ) .Đặc điểm điển hình nổi bật của nhất vương quốc dân tộc là việc nó xem vương quốc như một công cụ cực kỳ quan trọng trong việc thống nhất dân tộc về mặt kinh tế tài chính, xã hội và cả văn hóa truyền thống .Một vương quốc dân tộc luôn tôn vinh sự thống nhất về kinh tế tài chính, thứ nhất là việc bãi bỏ những mạng lưới hệ thống thuế quan và mạng lưới hệ thống thu phí công lộ phức tạp trong nước. Ở Đức, quy trình này – sự xây dựng Đồng minh thuế quan Đức ( Zollverein ) – là bước tiên phong trong việc thống nhất dân tộc Đức. Các vương quốc dân tộc cũng thường có chủ trương duy trì một mạng lưới hệ thống hạ tầng về giao thông vận tải vận tải đường bộ ở quy mô cấp vương quốc, nhờ đó giúp việc chuyển dời và thông thương trong nước diễn ra được thuận tiện. Việc mạng lưới hệ thống xe lửa và đường sắt tăng trưởng mạnh vào thế kỷ 19 đã khiến cho những công ty tư nhân về ngành này tăng trưởng, nhưng về sau tổng thể đều trở thành những doanh nghiệp quốc doanh. Hệ thống đường tàu của Pháp, trong đó những tuyến đường chính xuất phát từ Paris và đi tới toàn bộ những địa phương của Pháp, thường được xem là một hình tượng của sự thống nhất và tập trung chuyên sâu của một vương quốc dân tộc như Pháp, nơi chính quyền sở tại TW quản trị việc kiến thiết xây dựng nó. Và những vương quốc dân tộc vẫn liên tục thiết kế xây dựng những mạng lưới hệ thống giao thông vận tải vận tải đường bộ cấp vương quốc, đặc biệt quan trọng là mạng lưới hệ thống đường cao tốc. Một ” biến thể ” cải cách gần đây là những chương trình về mạng lưới hệ thống giao thông vận tải vận tải đường bộ xuyên vương quốc, ví dụ Mạng lưới xuyên châu Âu ( TEN ) .Một vương quốc dân tộc thường có chính quyền sở tại tập trung chuyên sâu hơn và cơ cấu tổ chức hành chính thống nhất hơn hẳn những ” đế quốc ” đa dân tộc nhiệm kỳ trước đó : nguyên do là chủ quyền lãnh thổ nó nhỏ hơn và thành phần dân cư giống hệt hơn ( một ví dụ về tính không như nhau về dân cư chính là Đế quốc Ottoman ). Trào lưu dân tộc chủ nghĩa bùng phát vào thế kỷ 19 đã khiến cho những đặc tính địa phương trở nên kém quan trọng hơn so với đặc tính chung của toàn dân tộc, ví dụ như ở những vùng Alsace-Lorraine, Catalonia, Brittany, Sicilia, Sardinia và Corsica. Trong nhiều trường hợp, chính quyền sở tại địa phương được xem là kém quan trọng hơn so với chính quyền sở tại TW của vương quốc dân tộc. In many cases, the regional administration was also subordinated to central ( national ) government. Quá trình này phần nào bị đảo ngược trong thập niên 1970 về sau, với sự hình thành của những khu vực tự trị dưới nhiều hình thức khác nhau trong một vương quốc có chính quyền sở tại tập trung chuyên sâu như Pháp .Tuy nhiên, ảnh hưởng tác động rõ ràng nhất của một vương quốc dân tộc so với những vương quốc phi dân tộc nhiệm kỳ trước đó là việc hình thành một nền văn hóa truyền thống dân tộc thống nhất trải qua những chủ trương của vương quốc đó. Hình mẫu của một vương quốc dân tộc ý niệm rằng thành phần dân cư của nó phải cấu thành một dân tộc, có chung nguồn gốc, ngôn từ và chung nhiều mặt về văn hóa truyền thống. Mà khi sự thống nhất nêu trên không / chưa sống sót, bản thân vương quốc dân tộc sẽ cố tự tạo ra nó. Cụ thể là một ngôn từ dân tộc thống nhất sẽ được tạo ra trải qua một chủ trương ngôn từ. Và sự hình thành mạng lưới hệ thống giáo dục bắt buộc bậc tiểu học cùng với chương trình giảng dạy tương đối thống nhất ở cấp trung học là một giải pháp hiệu suất cao để phổ cập ngôn từ dân tộc. Nhà trường cũng chú trọng trong việc giảng dạy về lịch sử dân tộc dân tộc, nhưng những kỹ năng và kiến thức lịch sử vẻ vang trong nhà trường thường mang nặng tính truyền thuyết thần thoại và tuyên truyền, đến thời nay một vài vương quốc dân tộc vẫn liên tục truyền thụ cho học viên những kỹ năng và kiến thức lịch sử dân tộc loại này ( nhất là trong thời hạn có chiến sự ). [ 7 ]Các chủ trương về ngôn từ và văn hóa truyền thống đôi khi mang tính xấu đi, đơn cử là nhắm đến tiềm năng trấn áp tổng thể những yếu tố phi dân tộc. Thí dụ chủ trương cấm sử dụng một số ít ngôn từ nào đó hòng thôi thúc việc dùng ngôn từ chính của dân tộc và xóa bỏ những ngôn từ thiểu số. Xem thêm Đức hóa .Trong một vài trường hợp những chủ trương trên là nguyên do khơi mào những xung đột sắc tộc, văn hóa truyền thống và xa hơn, dẫn đến trào lưu li khai. Tuy nhiên ở những nơi nó thực thi thành công xuất sắc, tính giống hệt về văn hóa truyền thống và sắc tộc tăng lên rõ ràng. Trái lại, sự phân ly về văn hóa truyền thống tại những vùng biên giới của những dân tộc càng lúc càng rõ ràng : trên kim chỉ nan, ở tả ngạn sông Rhine là vùng ảnh hưởng tác động của những yếu tố văn hóa truyền thống và sắc tộc của người Pháp, còn bên kia là của người Đức. Nhằm củng cố sự độc lạ này, cả hai phía đều có những chủ trương ngôn từ, mạng lưới hệ thống giáo dục khác nhau ; mặc dầu đường biên giới ngôn từ ngay trong lòng nước Pháp cũng khá rõ ràng, và bản thân vùng Grand Est đã đổi chủ 4 lần trong quy trình tiến độ 1870 – 1945 .

Liên Hiệp Anh[sửa|sửa mã nguồn]

Thật ra rất khó xác định xem Liên Hiệp Anh vào dạng “quốc gia dân tộc” hay không: bản thân nó hình thành bởi sự sáp nhập của hai quốc gia dân tộc: Vương quốc Scotland và Vương quốc Anh. Tuy nhiên Hiệp ước Liên Hiệp có một số nội dung cho thấy rằng cả hai nước không hoàn toàn hợp nhất với nhau: ví dụ cơ quan lập pháp và Giáo hội của Anh và Scotland hoạt động độc lập với nhau. Suốt 3 thế kỷ sau đó việc “phân loại” Liên Hiệp Anh vẫn chưa chấm dứt khi vẫn còn hai luồng quan điểm đối nghịch nhau cho rằng: 1)Liên Hiệp Anh là một quốc gia dân tộc[8] 2)Liên Hiệp Anh là một quốc gia đa dân tộc. Riêng chính phủ Liên Hiệp thì cho rằng Liên Hiệp Anh là “nhiều quốc gia trong một quốc gia””[9].

Các hội đồng thiểu số[sửa|sửa mã nguồn]

Một trong những yếu tố của ý tưởng sáng tạo ” một dân tộc, một vương quốc ” chính là sự sống sót của những hội đồng thiểu số, nhất là những dân tộc thiểu số, những người không thuộc nhóm dân tộc ” chính ” của vương quốc. Theo định nghĩa về một dân tộc của những người ủng hộ thuyết ” một dân tộc, một vương quốc “, những nhóm sắc tộc thiểu số thường không có được vị thế ngang hàng với dân tộc ” hầu hết “. Trong đa phần những trường hợp, những hội đồng xung quanh dân tộc chính của một vương quốc dân tộc bị xem là những thành phần độc lạ. Những ví dụ về những dân tộc ” người ngoài ” là người Do Thái và người La Mã ở châu Âu .Những phản ứng xấu đi mà những dân tộc thiểu số thường phải gánh chịu khá phong phú, từ việc bị cưỡng ép đồng điệu đến việc thanh lọc sắc tộc, bị khủng bố về vật chất và ý thức, bị trục xuất hoặc nặng nhất là bị dân tộc ” chính ” diệt chủng. Việc đồng nhất thường được thực thi bởi chính quyền sở tại, còn những hành vi bạo hành, khủng bố những hội đồng sắc tộc thiểu số hoàn toàn có thể là tự phát, ví dụ như việc những nhóm quá khích tổ chức triển khai những cuộc tiến công vào những hội đồng thiểu số, ví dụ việc hành hình lynch ở Mỹ và việc tàn sát người Do Thái. Nhiều vụ bạo hành kinh khủng và dã man so với những nhóm sắc tộc thiểu số đã từng xảy ra trong những vương quốc dân tộc — tại thời gian đó những hội đồng thiểu số không được xem là một phần của vương quốc .

Tuy nhiên, một số quốc gia dân tộc chấp nhận một số cộng đồng thiểu số như là một phần của quốc gia, và thuật ngữ dân tộc thiểu số được dùng tương đối phổ biến ở các quốc gia này. Ví dụ người Sorb: suốt nhiều thế kỷ họ sống trong những lãnh thổ của các cộng đồng nói tiếng Đức, và hiện nay họ được nước Đức xem như là một phần của quốc gia, được chính quyền đảm bảo đầy đủ các quyền lợi của một công dân Đức. Tuy nhiên trong số hàng ngàn cộng động sắc tộc và văn hóa thiểu số trên thế giới, rất ít cộng đồng được tôn trọng và bảo vệ như vậy.

Chủ nghĩa đa văn hóa là một chủ trương của nhiều vương quốc lúc bấy giờ, dựa trên ý tưởng sáng tạo về sự sống sót độc lập giữa những hội đồng sắc tộc, văn hóa truyền thống và ngôn từ khác nhau. Nhiều vương quốc hiện này đã phát hành những quyền thiểu số .

Thuyết phục hồi chủ quyền lãnh thổ[sửa|sửa mã nguồn]

Nhìn chung, một biên giới “lý tưởng” nhất của một quốc gia dân tộc phải khiến quốc gia ấy chứa đựng tất cả các thành viên của dân tộc mình, đồng thời phải chứa tất cả những vùng lãnh thổ được xem là quê hương của dân tộc đó. Trên thực tế không phải lúc nào cũng được như vậy: một bộ phận dân cư của một dân tộc có thể không sinh sống trong lãnh thổ của quốc gia dân tộc mình, hoặc một phần lãnh thổ quê hương của dân tộc đó lại hiện thuộc chủ quyền của một quốc gia, một dân tộc khác. Vì vậy, những người theo thuyết phục hồi lãnh thổ đòi hỏi tất cả những phần lãnh thổ đó phải được trả về cho quốc gia của mình. Thông thường, những phần lãnh thổ họ đòi lại thường có phần lớn dân cư là người đồng tộc với mình. Trong một số trường hợp khác dân cư ở đây chỉ có sự tương đồng về ngôn ngữ chính hoặc chịu ảnh hướng lớn về văn hóa, hoặc lãnh thổ đó trước đây từng là nơi định cư lâu đời của dân tộc mình, hoặc lãnh thổ đó sẽ giúp cho quốc gia được thống nhất về mặt địa lý,… và còn nhiều lý do khác. Và những hằn thù dân tộc trong quá khứ cũng là một phần trong số các nguyên nhân đó (xem thêm chính sách phục thù). Đôi khi rất khó phân biệt những người theo thuyết phục hồi lãnh thổ với những người theo chủ nghĩa đại dân tộc, vì tất cả họ đều cho rằng tất cả những người cùng một dân tộc và chung một nền văn hóa dân tộc nên sinh sống trong cùng một quốc gia. Tuy nhiên so với những người theo thuyết phục hồi lãnh thổ những người theo chủ nghĩa đại dân tộc thường ít chú ý hơn đến tính thuần nhất của dân tộc trong một quốc gia. Thí dụ những người thuộc phong trào Liên Đức có nhiều ý kiến khá khác nhau về lãnh thổ của một nước Đại Đức (Großdeutschland hay Grossdeutschland), mà quốc gia Đại Đức đó bao hàm cả những phần lãnh thổ mà người dân thuộc các dân tộc thiểu số nói tiếng Xlavơ chiếm một tỉ lệ rất lớn.

Thông thường, các yêu cầu phục hồi lãnh thổ được các thành viên của các phong trào dân tộc phi quốc gia khởi xướng. Khi họ sinh sống trong một vùng lãnh thổ thuộc một quốc gia khác thì họ thường xuyên có những xung đột và căng thẳng với các chính quyền sở tại, và những nỗ lực trong việc sáp nhập các lãnh thổ này thường dẫn đến một casus belli, tức là một biến cố khơi mào chiến tranh. Trong nhiều trường hợp, những tuyên bố và tranh chấp về chủ quyền lãnh thổ có thể là nguyên nhân của thái độ thù địch kéo dài hàng năm trời giữa những quốc gia lân bang. Và một điều đáng chú ý là những người theo thuyết phục hồi lãnh thổ thường cố phổ biến và lưu hành những bản đồ về một quốc gia “vĩ đại” của dân tộc họ, mà quốc gia lý tưởng này thường có lãnh thổ rộng lớn hơn hẳn so với lãnh thổ của quốc gia dân tộc hiện tại. Tất nhiên, điều này đóng một vai trò rất quan trọng trong việc tuyên truyền.

Tuy nhiên không nên nhầm lẫn những hoạt động giải trí của những người theo thuyết phục hồi chủ quyền lãnh thổ với những hoạt động giải trí đòi lại những chủ quyền lãnh thổ hải ngoại hoặc những thuộc địa ; những chủ quyền lãnh thổ này thường không được xem là một phần của chủ quyền lãnh thổ quê nhà. Một số thuộc địa của Pháp lại là những ngoại lệ quan trọng : ví dụ cơ quan chính phủ thực dân Pháp ở Algérie luôn xem khu vực này như thể một khu hành chính của mẫu quốc .
Những người ủng hộ toàn thế giới hóa và nhiều tiểu thuyết đã cho rằng trong tương lai định nghĩa về vương quốc dân tộc sẽ biến mất theo đà tăng nhanh của việc những công dân trên thế giới càng lúc càng có liên lạc mật thiết với nhau [ 5 ] [ 10 ] [ 11 ] .

Các thuyết phục hồi chủ quyền lãnh thổ[sửa|sửa mã nguồn]

Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]

• Adel Iskandar và Hakem Rustom. “From Paris to Cairo: Resistance of the Unacculturated” .

Source: https://tuyenquangonline.com
Category: Nhất thế giới